Türk Kurtuluş Savaşının Başkomutanı, çağdaş Türkiye Cumhuriyeti?nin
Kurucusu ölümsüz önder, eşsiz kahraman, Türk devrimlerinin mimarı, büyük
devlet adamı Mustafa Kemal ATATÜRK, Türk Milleti için değil, tüm dünya
devletleri için örnek bir liderdir. Tüm yaşamını bir ulusun inşasını
adayan ve bu ülküyü gerçekleştirirken dünya barışından yana tavrını hep
birinci ilke kılan ulu önder, insanlık tarihinin en büyük
komutanlarından ve devlet adamlarından birisidir. Anıtkabir, özgürlüğüne ve bağımsızlığına kavuşturduğu Türk Ulus?unun ATATÜRK? e olan minnet borcunun bir ifadesidir. Kaybettiği büyük önderinin ölümsüz kişiliğine yakışır bir anıtmezar yapılması Türk ulusunun ortak bir dileğiydi. ATATÜRK?
ün 10 Kasım 1938? de ebediyete intikal etmesinden sonra, dönemin
hükümeti tarafından oluşturulan bir komisyon, Anıtkabir? in yerinin
seçilmesi için görevlendirildi. Bu komisyon çalışmaları sonunda oy
çokluğu ile 906 rakımlı Rasattepe? de Anıtkabir? in Yapılmasına karar
verdi. Aynı komisyon tarafından 1 Mart 1941 tarihinde uluslararası bir
yarışma açıldı. Bu yarışmaya Türkiye, Almanya, İtalya, Avusturya,
İsviçre, Fransa ve Çekoslavakya? dan toplam 47 proje katıldı. Bu
projelerden 3 tanesi komisyon tarafından ödüle layık görüldü. Proje
yarışma şartları gereğince birinciyi seçme hakkı hükümete verilmişti.
Milli konuyu daha başarılı ifade etmesi ve projenin araziye uygunluğu
sebebiyle, Türk mimarlar Prof. Emin ONAT ve Doç. Orhan ARDA? nın
projesinin Anıt mezar olarak yapılması karar verildi. 9 Ekim 1994
tarihinde Anıtkabir?in yapımına başlandı. İnşaat 4 aşamalı olarak 9
yıllık bir sürede tamamlandı. 10 Kasım 1953 tarihinde ise ATATÜRK? ün
naaşı 1938 yılında beri 15 yıl süreyle muhafaza edildiği geçici kabri
olan Etnografya Müzesi? nden alınarak, büyük bir törenle ebedi
istirahatgahı olan Anıtkabir? e defnedildi. ANITKABİR, 750 bin
metrekarelik bir alan üzerinde kurulu olup bu alanın yaklaşık 120 bin
metrekarelik kısmı Anıt Bloğu, 630 bin metrekarelik kısmı ise Barış
Parkı? dır. Anıt Bloğu ise Aslanlı Yol, Tören Meydanı ve Mozole olmak
üzere üç bölümden oluşur. Yapı topluluğu içerisinde simetri gözetilerek
yerleştirilmiş on adet kule yer alır. Bu kulelere, İstiklal, Hürriyet,
Müdafaa-i Hukuk, Mehmetçik, Zafer, Barış, 23 Nisan, Misak-ı Milli,
İnkılap, Cumhuriyet isimleri verilmiştir. Verilen bu isimler, ulusunun
ve Türkiye Cumhuriyeti?nin inşasında büyük rol oynayan yüce kavramları
temsil eder.
Anıtkabir?in en önemli kısmı olan ANITKABİR ATATÜRK ve
Kurtuluş Savaşı Müzesi ise, 21 Haziran 1960 tarihinde ATATÜRK Müzesi
ismiyle hizmete açılmıştır. Bu dönemde müze, ATATÜRK?ün özel eşyalarının
bulunduğu bölüm ve ATATÜRK Özel Kitaplığı?nın yer aldığı Sanat
Galerisi?nin yer aldığı kısım olmak üzere iki bölümden oluşmaktaydı. 26
Ağustos 2002 tarihinde müzeye panoramalar ve Tonozlu galeriler bölümünün
de eklenmesiyle ATATÜRK Müzesi, ATATÜRK ve Kurtuluş Savaşı Müzesi
ismini almıştır. ATATÜRK ve Kurtuluş Savaşı Müzesi dört bölümden oluşur.
Birinci bölümde ATATÜRK?ün özel eşyaları sergilenmekte; ikinci bölümde
Panorama ve yağlı boya tablolarla Çanakkale ve Kurtuluş Savaşı; üçüncü
bölümde 18 galeride Milli Mücadele ve Devrimler anlatılmakta; dördüncü
bölümde ise ATATÜRK?e ait kitaplar ile dokunmatik bilgisayarlar (Kiosk)
yer almaktadır.